Βρυξέλλες... καλούν Γιώργο

Με ανησυχία και προβληματισμό παρακολουθούν οι Βρυξέλλες τις κυβερνητικές εξελίξεις στην Ελλάδα.

Ο ανασχηματισμός δημιουργεί ερωτήματα για το πώς σκοπεύει να προχωρήσει το Μέγαρο Μαξίμου στην οικονομία, αφού η αντικατάσταση της Λούκας Κατσέλη ενδέχεται να φέρει καθυστερήσεις στην εφαρμογή του πολυαναμενόμενου αναπτυξιακού νόμου, τον οποίο η τρόικα θεωρεί «επιτακτική ανάγκη ώστε να βγει η χώρα από την ύφεση».
Ερωτήματα προκαλεί και η κίνηση να μεγα­λώσει το κυβερνητικό σχήμα, κάτι που σημαίνει ανακατανομή των κονδυλίων ανά υπουργείο (σχηματίστηκαν καινούργια και δημιουργή­θηκαν νέες θέσεις υφυπουργών, συμβούλων κ.λπ.), αλλά και αναπόφευκτη αύξηση των λει­τουργικών δαπανών, που είναι το μόνο σημείο στο οποίο η Ελλάδα κινείται εντός στόχων.....

Στη συνεδρίαση του Eurogroup της Τρίτης ο Γιώργος Παπακωνσταντίνου απέφυγε να δώσει λεπτομέρειες για τον ανασχηματισμό, καθώς ούτε ο ίδιος γνώριζε πώς θα χρηματοδοτηθεί το νέο σχήμα. Αρκέστηκε να δηλώσει στους δημοσιογράφους ότι «δεν θα υπάρξει επιβάρυν­ση». Ήδη όμως η τρόικα θεωρεί επισφαλές το μαξιλάρι των 4 δισ. ευρώ που εξοικονομήθηκε το πρώτο εξάμηνο μετά τις αιματηρές περικοπές σε μισθούς, επιδόματα και συντάξεις. Τι θα πρωτο-καλύψει αυτό το πλεόνασμα;
◆Τις εγγυήσεις στις ελλειμματικές ΔΕΚΟ που εκτιμώνται ότι θα φθάσουν το 1,5 δισ. ευρώ φέτος;
◆Τις υποχρεώσεις του Δημοσίου σε νοσοκο­μεία, τοπική αυτοδιοίκηση και ασφαλιστικά ταμεία, ποσό που παραμένει ακόμα αδιευκρί­νιστο;
◆Τη μαύρη τρύπα από τα έσοδα, το μέγεθος της οποίας ακόμη δεν ξέρουμε με βεβαιότητα;
◆Τις αναθεωρήσεις προς τα πάνω της Γιούροστατ για έλλειμμα και χρέος για το 2009 και το 2010, που αναμένονται με ιδιαίτερο άγχος από το ΥΠΟΙΟ;
◆Ή τις λειτουργικές ανάγκες του νέου κυβερ­νητικού σχήματος;
Η ανησυχία των Ευρωπαίων είναι εύλογη. Έχει να κάνει και με τα διφορούμενα μηνύματα που δίνει προς τις αγορές το νέο σχήμα. Διατηρείται μεν στη θέση του ο Γιώργος Παπακωνσταντί-νου, όμως δεν ενισχύθηκε, όπως ήθελε, με δύο νέους υφυπουργούς και αναβάθμιση του «δικού του» Φίλιππου Σαχινίδη. Τοποθετήθηκε υφυ­πουργός υπεύθυνος για τα έσοδα – τη μεγάλη πληγή του μνημονίου δηλαδή –, ο οποίος θα χρεώνεται και τις αποτυχίες που προσπαθεί να αποτάξει από πάνω του ο Παπακωνσταντίνου.
Ο υπουργός Οικονομικών «έφαγε» τη Λούκα Κατσέλη, αλλά θα έχει απέναντί του τον σκληρό Χρυσοχοΐδη, που δεν ανέχεται καπελώματα. Από την άλλη, επέστρεψαν πολλά στελέχη του παλιού ΠΑΣΟΚ, τα οποία ένιωσαν πολύ άβολα με την υπογραφή του μνημονίου. Συνεπώς, ποιο είναι το μήνυμα που θέλησε να στείλει ο πρωθυπουργός στις αγορές;
Πληροφορίες αναφέρουν ότι οι τροϊκανοί θα τηρήσουν στάση αναμονής, για να διαπιστώσουν εάν η επιστροφή των παλαιών στελεχών σημαίνει αλλαγή πλεύσης της κυβέρνησης ή απλώς είναι επικοινωνιακό τρικ εν όψει των περιφερειακών εκλογών του Νοεμβρίου και παροχή βοήθειας από το έμπειρο παρελθόν προς τους νέους και άπειρους της πρώτης κυβέρνησης, οι οποίοι υπέπεσαν σε σωρεία λαθών που στοίχισαν στη χώρα.
Νέες περικοπές και μέτρα
Οι συστάσεις της τρόικας, που επικυρώθηκαν από τα συμβούλια των Eurogroup και Ecofin, έχουν να κάνουν με την εκταμίευση της τρίτης – και πιο κρίσιμης – δόσης του δανείου τον Δε­κέμβριο. Παρά τα όσα ακούγονται τον τελευταίο καιρό, το μνημόνιο δεν φαίνεται να χαλαρώνει. Αντιθέτως, οι φόβοι για εκτροχιασμό το δεύ­τερο εξάμηνο, λόγω ύφεσης και εκλογών, εντεί­νουν τις πιέσεις πίσω από τις κλειστές πόρτες.
Σύμφωνα με πληροφορίες του «Π», παρα­μένει ορθάνοιχτο το ενδεχόμενο νέων μέτρων τον Νοέμβριο, τα οποία για ευνόητους λόγους τόσο η τρόικα όσο και το ΥΠΟΙΟ θα βαφτίσουν «διορθωτικές κινήσεις». Όπως εξηγούν αρμόδια στελέχη, τα μέτρα θα ενεργοποιηθούν ανάλογα με το πόσο έξω θα πέσουμε στον στόχο των εσόδων.
Καταρχάς θα αφορούν την επιμήκυνση (ex­tension) ήδη υπαρχόντων μέτρων, όπως νέα αύξηση στους έμμεσους φόρους σε ποτά, τσι­γάρα και βενζίνη, ενώ στο τραπέζι έχει πέσει και η λύση νέας – προσωρινής – αύξησης του υψηλού συντελεστή ΦΠΑ στο 25% από 23%. Επίσης, βάσει των συστάσεων που απηύθυναν οι εταίροι μας στον Γιώργο Παπακωνσταντίνου, πρέπει:
◆Να γίνουν νέες περικοπές στον ευρύτερο δη­μόσιο τομέα και την Τοπική Αυτοδιοίκηση.

◆Να επισπευσθούν οι αποκρατικοποιήσεις και η διαδικασία εκμετάλλευσης (διάβαζε εκποί­ησης) της δημόσιας περιουσίας, ώστε να συγκρατηθεί το δημόσιο χρέος και να ενισχυθούν τα έσοδα.
◆Να κλείσουν όσες ελλειμματικές ΔΕΚΟ δεν μπορούν να ιδιωτικοποιηθούν αμέσως. Το σχέ­διο πρέπει να ολοκληρωθεί μέχρι το τέλος Σε­πτεμβρίου, ακόμη και αν αυτό σημαίνει μαζικές απολύσεις.
◆Να επισπευσθούν οι διαρθρωτικές αλλαγές, σε ενέργεια, κλειστά επαγγέλματα, αναπτυ­ξιακό νόμο, και να αυξηθούν οι έλεγχοι για τη φοροδιαφυγή.
◆Να ολοκληρωθεί σύντομα η συλλογή στοι­χείων, ώστε να διαπιστωθεί η κατάσταση της πραγματικής οικονομίας, αλλά και το ύψος των οφειλών του κράτους.
Ακλόνητο το μνημόνιο
Ήδη από τη Δευτέρα βρίσκεται στη χώρα μας κλιμάκιο της τρόικας που έχει στόχο να μαζέψει φρέσκα στοιχεία και να πιέσει το ΥΠΟΙΟ, την ΕΛΣΤΑΤ και το ΓΛΚ να παραδώσουν τις εκκρεμότητες που αφορούν κυρίως τους ισολογι­σμούς δημοσίων οργανισμών. Η Κομισιόν σιωπηλά έχει χρεώσει στον Γιώργο Παπακωνσταντίνου τις καθυστερήσεις αλλά και τις λογιστικές αλχημείες που καθιστούν δύσκολες τις προβλέψει ς για το 2010.
Την επόμενη εβδομάδα θα καταφθάσει στη χώρα μας υψηλόβαθμο κλιμάκιο της τρόικας ώστε να καταρτίσει τα νέα μέτρα που μας περιμένουν το 2011. Παράλληλα θα πιέσει ώστε μέχρι το τέλος Σεπτεμβρίου να ολοκληρωθούν οι αλλαγές που προβλέπει το μνημόνιο. Από τις Βρυξέλλες ο Παπακωνσταντίνου έδωσε το στίγμα για το τι μας περιμένει: Παραδεχόμενος ότι η μετάταξη βασικών προϊόντων στον υψηλό συντελε­στή ΦΠΑ θα προκαλέσει προβλήματα στην αγορά, είπε ότι η κυβέρνηση θα εξετάσει, μαζί με την τρόικα, τις εξής εναλλακτικές εκδοχές:
◆Αύξηση κατά δύο μονάδες του ΦΠΑ για τα αγαθά που είναι στο 11%.
◆Ενιαίο συντελεστή ΦΠΑ.
◆Εξίσωση των φόρων πετρελαίου θέρμαν­σης και κίνησης.
Τόσο η τρόικα όσο και οι Ευρωπαίοι εταίροι δήλωσαν ότι δεν έχουν πρόβλημα στην υιοθέτηση εναλλακτικών μέτρων, αφού και οι ίδιοι διαπιστώνουν πλέον το κραχ στην πραγματική οικονομία, «φτάνει οι νέες προ­τάσεις να συνοδεύονται με τις απαραίτητες αναλυτικές μελέτες που θα πείσουν για την αποτελεσματικότητά τους».
Το ερώτημα είναι τι ωφέλεια θα έχουν οι φορολογούμενοι εάν, για παράδειγμα, η μετάταξη κάποιων αγαθών στο 23% ΦΠΑ αντικατασταθεί με την εξίσωση του πε­τρελαίου θέρμανσης και κίνησης, που θα αυξήσει κατακόρυφα τον προϋπολογισμό των νοικοκυριών τον πρώτο μετά μνημόνιο χειμώνα. Μια τρύπα στο νερό δηλαδή.
Η κυβέρνηση προσπαθεί να μπαλώσει τις διαρροές λέγοντας ότι η εξίσωση του φόρου θα γίνει προς τα κάτω και ότι η αύξηση στο πετρέλαιο θέρμανσης θα αντιμετωπιστεί με επιδόματα σε χαμηλόμισθους και χαμηλοσυνταξιούχους. Εν ολίγοις, η μεσαία τάξη, που υπέστη τη μεγαλύτερη ζημιά από το μνημόνιο, μένει πάλι να πληρώσει τα σπα­σμένα. Οι κινήσεις αυτές όμως δείχνουν πα­νικό και έλλειψη συνοχής στην οικονομική πολιτική. Δείχνουν επίσης ότι ο προσανατο­λισμός του Παπακωνσταντίνου παραμένει φοροεισπρακτικός, ώστε να διασωθεί ο στόχος των εσόδων και η αξιοπιστία του και όχι το κοινωνικό κράτος που – λέει ότι – προ­ωθεί η κυβέρνηση.

topontiki