Σύμφωνα με τον Αμερικανό οικονομολόγο Νουριέλ Ρουμπίνι, η ελληνική χρηματοπιστωτική κρίση δεν είναι παρά η «κορυφή του παγόβουνου»: κύριο διακύβευμα παραμένει η επιβίωση της νομισματικής Ζώνης του Ευρώ. Οι Ευρωπαίοι πολιτικοί και οικονομικοί ιθύνοντες συνέρχονται υπό συνθήκες συναγερμού κάθε εβδομάδα, εξαγγέλλουν σωρεία μέτρων, επαγγελλόμενοι τη σταθεροποίηση του ευρώ, την οικονομική διακυβέρνηση της Ευρωζώνης, ακόμη και της ΕΕ των 27 κρατών, κι όμως όχι μόνο η καθοδική πορεία του ευρώ εμφανίζεται αναπότρεπτη, αλλά και η υφεσιακή στροφή των ευρωπαϊκών οικονομιών δεν παύει να επιβεβαιώνεται όλο και περισσότερο....
Ο δείκτης της οικονομικής ανάπτυξης της Ευρωζώνης κινείται σε μηδενικά επίπεδα, ενώ εκείνος της ανεργίας δεν παύει να εκτινάσσεται σε όλο και υψηλότερες επιδόσεις. Η σύγκριση με την Αμερική αποδεικνύεται συντριπτική εις βάρος της Γηραιάς Ηπείρου.
Η υπερατλαντική οικονομία έχει αποκαταστήσει αυξητικούς ρυθμούς γύρω στο 3,5%, η απασχόληση αυξάνεται με 455.000 νέες θέσεις εργασίας κάθε μήνα και το δολάριο δεν παύει να ενισχύεται έναντι του ευρώ, παρά τη φιλοδοξία των Ευρωπαίων να καταστήσουν το νόμισμά τους κύριο αποθεματικό νόμισμα σε παγκόσμια κλίμακα. Ακόμη και χώρες με ισχυρά αποθεματικά σε ευρώ, όπως η Κίνα, το Ιράν, η Βενεζουέλα, επισπεύδουν τον τελευταίο καιρό την απαγκίστρωσή τους από το ευρωπαϊκό νόμισμα. Παράλληλα, σε έρευνα της βρετανικής Daily Telegraph, 25 οικονομολόγοι από το City του Λονδίνου αποφαίνοται ότι εντός της προσεχούς 5ετίας το ευρώ θα έχει εκλείψει.
Είναι δύσκολο οι αρνητικές εξελίξεις και προοπτικές στην Ευρωζώνη, σε αντίθεση με τις θετικές από την Αμερική, να μην αποδοθούν στη διαφορετική οικονομική και νομισματική διαχείριση ανάμεσα στις δύο πλευρές του Ατλαντικού. Στην εντεύθεν πλευρά επικρατεί ο πρωταρχικός στόχος της δημοσιονομικής πειθαρχίας και της προτεραιότητος στην εξάλειψη των δημοσίων ελλειμμάτων, με την αναπόδεικτη υπόθεση ότι τα τελευταία παρεμποδίζουν την ανάπτυξη. Όμως, στην πράξη αποδεικνύεται ότι όσο οι δημόσιες δαπάνες περικόπτονται σε περίοδο ύφεσης, τόσο η οικονομία δεν ανακάμπτει, αλλά βυθίζεται σε βαθύτερη ύφεση και αδιέξοδο. Πολλώ δεν μάλλον, όταν η περικοπή δημοσίων δαπανών μετατρέπεται σε αγώνα δρόμου μεταξύ των κρατών-μελών, ως υποθετικό εργαλείο για την αύξηση της ανταγωνιστικότητος έκαστης ευρωπαϊκής χώρας εις βάρος των εταίρων της. Αντιθέτως, στην Αμερική, με εξαίρεση ένα υπερσυντηρητικό τμήμα των Ρεπουμπλικανών, η μεγάλη πλειοψηφία των ιθυνόντων και της κοινής γνώμης ορίζει ως πρωταρχικό στόχο την ανάκαμψη της οικονομίας και της απασχόλησης. Ο πρόεδρος Ομπάμα διπλασίασε το δημόσιο έλλειμμα, προκειμένου να βοηθήσει στην ανάκαμψη και μέσω αυτής σε υστερότερη φάση να περιορίσει και το έλλειμμα.
Στην Ευρώπη, η υπερσυντηρητική διαχείριση, με την προτεραιότητα στη λεγόμενη δημοσιονομική πειθαρχία, ουσιαστικά καταποντίζει τόσο την ευρωπαϊκή οικονομία όσο και το νόμισμά της. Γιατί άραγε τόση εθελοτυφλία; Προφανώς, αυτό οφείλεται στο ότι η βαθύτερη ανησυχία των Ευρωπαίων δεν είναι η ανάκαμψη, αλλά η εξασφάλιση της Γερμανίας ότι δεν θα εκτίθεται αυτή κάθε φορά που μια ευρωπαϊκή χώρα αντιμετωπίζει δυσκολίες. Όμως, οσάκις μια χώρα αντιμετωπίζει δυσκολίες, χρειάζεται απαραιτήτως ώθηση είτε νομισματική, μέσω υποτίμησης, είτε δημοσιονομική, μέσω δημόσιου ελλείμματος. Εάν αμφότερα τα εργαλεία εξουδετερώνονται, σύμφωνα με τις γερμανικές προτάσεις, θα έπρεπε τουλάχιστον να προβλέπονται δημοσιονομικές μεταβιβάσεις μεταξύ των εταίρων ή έστω αυξημένες επενδύσεις από τις πλεονασματικές περιοχές προς τις ελλειμματικές. Η Γερμανία σήμερα απορρίπτει όλες τις λύσεις και μάλιστα, αντί στήριξης προς τις αδύναμες οικονομίες, επισείει τις απειλές κυρώσεων με αυξημένο οικονομικό κόστος, ακόμη και αποκλεισμού από την Ευρωζώνη, με συνέπεια κάθε τοπική κηλίδα να μην περιορίζεται, αλλά να επεκτείνεται ανεμπόδιστη στον ευρωπαϊκό οικονομικό χώρο. Η τρέχουσα κρίση αξιοπιστίας του ευρώ δεν είναι σε τελευταία ανάλυση παρά κρίση αξιοπιστίας της «γερμανικής Ευρώπης», αλλά και ταυτόχρονα καθιστά σαφή την επείγουσα ανάγκη για τη συγκρότηση μιας πραγματικά ομοσπονδιακής Ευρώπης. Η μέχρι σήμερα εμπειρία μπορεί να είναι αρνητική, αλλά έχει τουλάχιστον το προσόν ότι μας διδάσκει το τι δεν μπορεί να είναι το ευρωπαϊκό νομισματικό και οικονομικό σύστημα. Εάν το δίδαγμα, έστω και αρνητικό, αντληθεί πράγματι από τους ιθύνοντες, αυτό θα αποδειχθεί ιδιαίτερα θετικό για το μέλλον.
του Κώστα Βεργόπουλου
epikaira
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου