Δεν υποχωρούν οι Ρώσοι

Παρά τη διεθνή ρευστότητα, η Gazprom επιμένει ότι η κατασκευή του South Stream θα ολοκληρωθεί το 2015

Η τεχνική – οικονομική μελέτη για τον αγωγό φυσικού αερίου South Stream είναι έτοιμη και η κατασκευή του θα αρχίσει, βάσει του προβλεπόμενου χρονοδιαγράμματος, το 2013 και θα ολοκληρωθεί το 2015, διαβεβαιώνει σε όλους τους τόνους ο ρωσικός κολοσσός της Gazprom, αν και ποτέ έως σήμερα τα ενεργειακά της σχέδια δεν έμοιαζαν τόσο ρευστά και εκκρεμή όσο σήμερα. ....

Ο επικεφαλής της Gazprom Αλεξέι Μίλερ επανέλαβε ότι η εταιρεία του «δεν πρόκειται πλέον να υποχωρήσει ούτε εκατοστό από το σχέδιο κατασκευής του South Stream»

Μιλώντας στο πρόσφατο Οικονομικό Φόρουμ στην Αγία Πετρούπολη, αλλά και στην ετήσια γενική συνέλευση των μετόχων την περασμένη εβδομάδα, ο επικεφαλής της Gazprom Αλεξέι Μίλερ επανέλαβε ότι η εταιρεία του «δεν πρόκειται πλέον να υποχωρήσει ούτε εκατοστό από το σχέδιο κατασκευής του South Stream», το οποίο κατά την εκτίμησή του δεν πρόκειται να αντιμετωπίσει κανένα πρόβλημα χρηματοδότησης, παρά την οικονομική κρίση, γιατί «η Gazprom διαθέτει το αέριο, τις αγορές και αξιόπιστους εταίρους».

Η ρωσική ενεργειακή βιομηχανία είχε κάθε λόγο τις τελευταίες ημέρες να πανηγυρίζει για τις επιτυχίες της, όπως την ένταξη στο σχέδιο του αγωγού της γαλλικής ΕDF, η οποία παρ’ όλ’ αυτά θα αποσπάσει, ως φαίνεται, το 10 % μόνο από το μερίδιο της ιταλικής ENI, του δεύτερου μαζί με την Gazprom βασικού πυλώνα του σχεδίου. Αν και αρνήθηκε να παραχωρήσει μετοχές από το ρωσικό μερίδιο, όπως ήταν η αρχική εντύπωση, ο Αλεξέι Μίλερ εγκωμίασε τις δυνατότητες της γαλλικής εταιρείας, ειδικά ως προς τη θέση της στις αγορές, την ηλεκτρενέργεια και την υπόγεια αποθήκευση του αερίου σε δεξαμενές, που αποκτά όλο και μεγαλύτερο ενδιαφέρον για την Gazprom. Το ρωσικό μονοπώλιο σχεδιάζει σε συνεργασία με τους εταίρους του στην Ευρώπη να αυξήσει έως το 2016 τις αποθηκευτικές του δυνατότητες στο εξωτερικό στα 6,5 δις κυβικά μέτρα από τα σημερινά 2 και σε συνδυασμό με τους αγωγούς Nord και South Stream συζητά την κατασκευή νέων υπόγειων δεξαμενών σε Σερβία, Ολλανδία, Ουγγαρία, Βρετανία, Τουρκία, Ρουμανία, Σλοβενία κ.α.

Ενισχύοντας την ευρωπαϊκή και διεθνή διάσταση του σχεδίου του South Stream, ο Αλεξέι Μίλερ ανακοίνωσε τον νέο επικεφαλής της διαχειρίστριας εταιρείας, που δεν θα είναι άλλος από τον απερχόμενο πρόεδρο της ολλανδικής Gasuine Μάρσελ Κράμερ, ο οποίος αναλαμβάνει επισήμως το έργο από τις αρχές Οκτωβρίου και δήλωσε ότι αισθάνεται «εξαιρετική τιμή, που θα συνεργαστεί με την Gazprom και τους εταίρους της για ένα από τα σημαντικότερα ενεργειακά έργα στην Ευρώπη».
Σημάδια ρευστότητας

Όμως εκτός από την εικόνα της σταθερής προόδου του έργου και της βεβαιότητας για την υλοποίησή του, εμφανίστηκαν τις τελευταίες εβδομάδες αρκετά σημάδια ρευστότητας, που προστέθηκαν στις παλαιότερες εκτιμήσεις για υπερβολικό κόστος του έργου, το οποίο δύσκολα θα αποσβεσθεί, αλλά και τις εντάσεις που προκαλεί ο αυξανόμενος ανταγωνισμός του με τον αμερικανικής έμπνευσης αγωγό Nabucco, ο οποίος μοιάζει να έχει κερδίσει και την προφανή εύνοια της ΕΕ.

Οι δηλώσεις του Βούλγαρου πρωθυπουργού Μπόικο Μπορίσοφ ότι η Σόφια αποσύρεται από τον πετρελαιαγωγό Μπουργκάς – Αλεξανδρούπολη και «παγώνει» τη συνεργασία με τη Ρωσία για την κατασκευή του πυρηνικού σταθμού παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας στο Μπέλενε δημιούργησαν νέα δεδομένα, ενισχύοντας την υπάρχουσα αβεβαιότητα, παρά το ότι Ρωσία και Βουλγαρία είχαν υπογράψει διακρατική συμφωνία συνεργασίας για τον South Stream, στην κατασκευή του οποίου η Σόφια κατέχει έως τώρα θέση-κλειδί.

Επιβεβαιώνοντας τις εκτιμήσεις ότι η Μόσχα θα παίξει πολύ σκληρό παιχνίδι για να υπερασπιστεί τα συμφέροντά της και τον υπό κατασκευή αγωγό, ο Αλεξέι Μίλερ έσπευσε να αφήσει υπονοούμενα ότι το στρατηγικό ρόλο της Βουλγαρίας, που θα φιλοξενήσει τις κεντρικές υποδομές του αγωγού, ενδέχεται να αναλάβει η Ρουμανία, με την οποία βρίσκονται σε εξέλιξη εντατικές διαβουλεύσεις για την υπόθεση. Νωρίτερα αξιόπιστη πηγή στην ηγεσία της Gazprom εξηγούσε ότι ο αρχικός σχεδιασμός για δύο κεντρικές αρτηρίες του αγωγού έχει αναθεωρηθεί προς όφελος του διπλασιασμού τους σε τέσσερις.

Η Βουλγαρία, με τη σειρά της, ξεκαθάρισε ότι δεν θέτει υπό αμφισβήτηση τη συμμετοχή της στο South Stream, ενώ η Μόσχα απαντούσε ότι οποιαδήποτε αλλαγή στο σχεδιασμό του αγωγού δεν θα αποκλείει τη Βουλγαρία, προς την οποία θα κατευθυνθεί η διακλάδωση που θα καλύπτει και τις ανάγκες της Ελλάδας, αλλά και της επέκτασης του αγωγού προς τη Νότια Ιταλία.

Καθιστώντας σαφείς τις προθέσεις της, η ρωσική Gazprom δήλωσε με τον πιο επίσημο τρόπο ότι θα προσφέρει συμφέρουσες τιμές και προτεραιότητα στα φορτία με φυσικό αέριο σε εκείνες τις χώρες που συμμετέχουν στο σχέδιο του South Stream, προτείνοντας μάλιστα στην ΕΕ να αποκλειστούν νομοθετικά οι όποιες «τρίτες πλευρές» ενδιαφερθούν για το διοχετευόμενο αέριο.
Αλλαγές στη χάραξη

Η πιθανή αντικατάσταση της τυφλά φιλοαμερικανικής Βουλγαρίας από τη Ρουμανία δεν είναι η μόνη αλλαγή στη χάραξη του South Stream, που έγινε ορατή το τελευταίο διάστημα. Υπέρ του «παγώματος» του έργου τάσσεται ενεργά πλέον η κυβέρνηση της Ουκρανίας, η οποία έχει αποδυθεί σε προσπάθεια να μεταπείσει τόσο τη Μόσχα όσο και τις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες με το επιχείρημα ότι ένας νέος και πολυέξοδος υποθαλάσσιος αγωγός είναι περιττός, εφόσον βρίσκεται σε λειτουργία και απαιτεί σχετικά λίγα χρήματα για να εκσυγχρονιστεί το δίκτυο αγωγών της Ουκρανίας. Η μετριοπαθής ηγεσία του Κιέβου εκτιμά ότι οι πολιτικές ακρότητες του παρελθόντος και οι κρίσεις στις σχέσεις με τη Μόσχα, όμηροι των οποίων βρέθηκαν οι Ευρωπαίοι καταναλωτές, δεν έχουν καμία πιθανότητα επανάληψης, πολύ περισσότερο που η ρωσική Gazprom και η ουκρανική «Naftogaz» συζητούν τη δημιουργία κοινοπραξίας, η οποία θα ελέγχει το σύστημα των αγωγών. Αν και το Κρεμλίνο αποκλείει την οριστική ανάκληση του έργου, είναι γεγονός ότι παρακολουθεί με ενδιαφέρον τις μεταλλάξεις της ουκρανικής ηγεσίας και των υποψήφιων εταίρων του, μάλιστα ο Αλεξέι Μίλερ δεν απέκλεισε το ενδεχόμενο τα οφέλη για την Ουκρανία να είναι πολύ περισσότερα εάν διατηρηθεί το υπάρχον κλίμα συνεργασίας Μόσχας – Κιέβου. Στο παζάρι για τα ποσοστά της ρωσο-ουκρανικής κοινοπραξίας, που θα ελέγχει τη δίοδο του αερίου προς την Ευρώπη, τέθηκε και το ενδεχόμενο να μην χρειαστεί να περάσει το υποθαλάσσιο τμήμα του South Stream από τα χωρικά ύδατα της Τουρκίας, αλλά να προτιμηθεί η αποκλειστική οικονομική ζώνη της Ουκρανίας, ειδικά μάλιστα εάν το βάρος του αγωγού γείρει υπέρ της Ρουμανίας.

Άραγε η Ελλάδα έχει άποψη για το ποια από τις διαφαινόμενες αλλαγές επηρεάζει και πώς τα εθνικά ενεργειακά συμφέροντα ή πάλι θα τρέχουμε πίσω από τις εξελίξεις;


ΤΟΥ ΘΑΝΑΣΗ ΑΥΓΕΡΙΝΟΥ, ΜΟΣΧΑ